Onze zweethut ceremonie Hut van het Hart heeft diepe wortels. Dit zuiveringsritueel zijn we terug gaan uitvoeren dankzij de teachings van Lakota medicijnmensen zoals Archie Fire Lame Deer. Steeds meer echter krijgt de ceremonie terug vorm vanuit onze voorouderlijke Germaanse tradities, en wie wij zijn als mensen van de bossige Laaglanden. Onze Germaans gewortelde zweethut draagt de naam Stubo.
Wat is een zweethut ceremonie?
De zweethut is een herbronningsritueel. Zowel in de tradities van de inheemse bevolking van ‘Amerika’ als onze Indo-Europese, Euraziatische erfgoed, is de zweethut in oorsprong een spirituele ceremonie van herbronning in de diepste zin van het woord. Anders gezegd, is het een levende ervaring van terugkeren naar de oergrond van je bestaan.
In de hut kom je oog in oog, hart tot hart met het begin van de hele schepping. Namelijk waar Vuur en Water, de eerste voorouders, elkaar ontmoeten en daaruit alle Werelden en alle wezens scheppen. Je krijgt zo de gelegenheid om je hier opnieuw te laten uitlijnen met wie je echt bent. Immers, een wereld die niet meer afgestemd is op een natuurlijke harmonie, sneeuwt de waarheid in je hart onder. Dat gebeurde vele jaren lang bij jou, je verwanten en je voorouders. De zweethut smelt het ijs, zodat je hart weer kan stralen en je de weg wijzen.
Hoe gaat de zweethut in zijn werk?
Voorbereiding
Bij de zweethut is alles ceremonie, ook de voorbereiding voor we in de hut gaan. We vormen een cirkel rond de vuurplaats waar we onze gebeden meegeven met de stenen die zullen opwarmen in het vuur. Het is altijd wonderlijk hoezeer op dat moment al connectie ontstaat tussen mensen, even goed tussen mensen die elkaar nog nooit ontmoet hadden! Vervolgens steekt de vuurhoeder het vuur aan.
In de tijd die nodig is om de stenen op te warmen, leven we naar het binnengaan in de hut toe. Er is enerzijds ruimte om verder verbindingen met elkaar te leggen; mensen ontmoeten elkaar terug bij de zweethut en voeden hun verwantschap. Anderzijds is het belangrijk ook voldoende bij jezelf te blijven om contact te maken met dat in jouw hart wat deze om deze zuiveringsceremonie vraagt. We hangen lintjes (in natuurlijke stof) met onze persoonlijke gebeden in de bomen rond de zweethut. Bomen stonden immers centraal in de spiritualiteit van onze voorouders en op deze manier steun vragen aan de boomwezens is een oeroud gebruik. Wij voorzien je van lintjes.
In de zweethut
Wanneer de stenen roodgloeiend zijn, gaan we de zweethut in voor het hart van de ceremonie. Daar is het volledig duister wanneer de deur gesloten is. We delen, zingen, bidden, eren de spirituele krachten die de grond vormen van ons bestaan. Bovendien bestaat de ceremonie uit verschillende rondes met elk hun eigen thematiek. Tussen deze rondes kan je uit de hut gaan om even te pauzeren en af te koelen.
Na de laatste ronde gaan we de zweethut uit en eten we samen in huis. Hiertoe brengt iedere deelnemer een zelfgemaakt vegetarisch gerecht mee om te delen: potluck. Soep voorzien wij. We vragen iedereen om niet vroeger te vertrekken owv plannen na de ceremonie; kom ajb mee aan tafel om samen nog even te ‘zakken’.
Wat kan een zweethut je brengen?
Een zweethut ceremonie doet wat met een mens. In de zweethut is het namelijk (uiteraard) heel warm (zoals in een sauna), en het is donker. De warmte, de duisternis, alle andere omstandigheden in de zweethut samen met het zingen, bidden en delen brengt vaak gevoelens en gedachten uit je onderbewuste naar boven. Dan kan je ernaar kijken, ze een plaats geven en ze laten gaan. Het zweten in de zweethut brengt zuivering, een schoonmaak voor je lichaam. Anderzijds brengt het loslaten van dat wat naar boven komt en het aanwezig zijn bij de oorsprong van de Schepping een zuivering van de ziel. Een diep gevoel van schoonheid en harmonie is vaak het gevolg.
Een zweethut ceremonie vraagt integratie achteraf. Het is dus ten zeerste aan te raden om de dag zelf na de ceremonie zo weinig mogelijk te plannen. Meer bepaald raden we echt af om naar drukke gelegenheden te gaan; een rustig moment thuis is het beste. Ook de dagen nadien is het goed om jezelf momenten te gunnen om te voelen wat er te voelen valt; een zweethut werkt immers na. Goed ademen en voldoende drinken is dan belangrijk. De effecten van een ceremonie laten zich nog weken voelen.
Onze open zweethutceremonies zijn steeds gemengd, voor mannen en vrouwen. Echter is het wel mogelijk om voor een zweethut op aanvraag zelf een groep samen te stellen met enkel mannen of vrouwen.
Germaans gewortelde zweethut: Onze zweethut
Begin van de zoektocht
‘You need to find your own rituals’. Dat zinnetje heb ik, soms met andere woorden maar altijd in dezelfde betekenis, de voorbije 25 jaar vele malen horen uitspreken door indiaanse medicijnmensen. ‘Wake up the old songs’, klonk het ook vaak. Deze mensen hebben ons een grote gunst verleend door ons hun zweethutceremonie te leren, maar wel opdat wij de onze zouden kunnen (her)vinden. Mijn leraars leerden de ceremonie van hen in 2 verschillende lineages. Namelijk Pol De Wolf kreeg de ceremonie door van Sun Bear van de Chippewa White Earth Nation, Wannes Vandenbroeck en anderen van Lakota medicijnman Archie Fire Lame Deer.
Sinds ik de hut leerde kennen in 1999, heeft deze boodschap mij geleid. Want ik wist dat mijn en komende generaties dit als taak hebben: de vlam die deze mensen ons gaven, gebruiken om onze eigen haard terug aan te maken. En dit om onze manier van leven terug in balans te helpen brengen. Hiertoe dook ik al die jaren regelmatig in historische bronnen over de flarden van onze spirituele roots, én luisterde ik naar de grond onder mijn voeten en de stemmen van de bomen. Dit om me te laten vertellen hoe onze zweethutceremonie, en andere ceremonies moeten uitgevoerd worden.
De vorm van de hut
Deze zoektocht resulteerde ook in verschillende opeenvolgende vormen van de hut. De eerste die afweek van de Lakota-vorm met 16 verticale wilgenstaken bedekt met dekens, was de hut in Holsbeek half in de grond met een dak van wilgentakken (ook bedekt door dekens). De volgende was de vorige hut hier in Huldenberg, zo goed als helemaal in de grond, met een stevig dak bedekt met grond. De binnenkant en isolatie bestond in verschillende fasen uit wol, lariks planken, stro en leem. Tegelijk begonnen qua inhoud van de ceremonie enkele Keltische en Germaanse goden hun plaats in te nemen.
De nieuwe hut zei dat het tijd was om boven de grond uit te rijzen. Het is ook een vaste constructie, wel met wilgentakken aan de binnenkant. Geen 16 verticale zoals de Lakota traditie voorschrijft maar 36 schuine, een veelvoud van de heilige Germaanse 9, meer gelijkend op een Keltisch/Germaans weefpatroon. Tevens zit er stro in van onze landbouwcultuur, in tegenstelling tot de jager-verzamelaarscultuur van o.a. de Lakota. Daarnaast zijn andere aanwezigheden de wol van onze eigen schapen, en leem wat sinds lang een duurzaam bouwmateriaal is in onze streken en verder.
Als je meer wil weten over de huidige vorm van de hut en de ceremonie, kom je het best hier een zweethutceremonie ervaren –> inschrijven
Iets over de roots
We kunnen leren over onze zweethut-roots van de sauna, die dezelfde wortels heeft. Het woord ‘sauna’ komt van de Sami, een volk waarmee wij in West-Europa geen rechtstreekse verwantschap hebben. Maar de gebruiken in de traditionele sauna (niet de commerciële sauna die je her en der vindt) zijn wel degelijk deels van Indo-Europese oorsprong. Bovendien zijn hun wortels absoluut ritueel en spiritueel. Zo betekent ‘loyly’ zoveel als ‘adem of geest van de sauna’. Er zijn ook andere spirits met de sauna verbonden onder de naam ‘sauna-tonttu’. Daarnaast is elkaar zacht slaan met berkentakken op de rug een heel oud Europees gebruik om te reinigen met de spirits van de boomgeesten. De boom stond duizenden jaren centraal in onze Indo-Europese mythologie. Spiritualiteit was op zoveel manieren gelinkt met de Bomen.
Onze nieuwe zweethut is genoemd naar de Oergermaanse naam voor de rituele, verwarmde badplaats: ‘Stubo’. Dit woord is de wortel voor ons oud woord voor kachel ‘stoof’ (en Engels ‘stove’), maar o.a. ook voor het Duitse ‘Stube’: een verwarmde kamer of kamer voor speciaal gebruik. De sauna en de Germaanse stubo waren lang geleden plaatsen voor tribale vergaderingen en voorouderverering, maar bovenaal plaatsen van overgang. Zo was de sauna het eerste wat je bouwde als naar een nieuwe plek verhuisde, kinderen werden er geboren, mensen bliezen er hun laatste adem uit en tovenaars deelden er hun geheimen met hun opvolger. Het was een plaats buiten het gewone, net buiten de hoeve of het dorp. En hoe verder we terugkijken in de tijd, hoe meer sjamanistisch het gebruik zeker was.
Het is nu aan ons
Slechts fragmenten van onze wortels worden ons getoond, anderzijds geeft dat ruimte voor onze eigen inbreng vanuit wie we nu zijn. Want we zijn geen kleine tribes meer en dus is het doel van een zweethutceremonie meestal niet meer volledig gemeenschappelijk. Mensen komen naar een hut voor eigen doeleinden en meestal is dat persoonlijke ontwikkeling en heling op één of ander vlak. In deze tijd is immers net dat de motor geworden voor de groei van de gemeenschap. Ook dat maakt dat eigentijdse Europese hutten anders verlopen dan traditionele Lakota-hutten.
Tegelijk is net dat ook een profetie van verschillende Native American tribes: het ontstaan van de ‘Rainbow tribe of many colours’. De voorspelling is dat wij in onze verscheidenheid het zijn die de heling van de Aarde in gang zetten. Maar daartoe hebben we wel wortels nodig, de wortels van onze eigen tradities. Zonder wortels geen nieuwe scheut en geen nieuwe Levensboom als centrum van ons leven.
Het is dus aan ons te zorgen dat we waardige initiators van het nieuwe zijn. Onze ‘nieuwe oude’, eigen gewortelde zweethut wil daar een integere bijdrage toe zijn.
Liederen
Er ontstaan ook nieuwe liederen om de verbinding met onze eigenheid, onze wortels en met het land nieuw leven in te blazen. Hier zijn er enkele, in het Proto-Germaans of Oergermaans, een taal uit de tijd dat die verbindingen nog ten volle geleefd werden.
Het lied om de stenen in de hut te verwelkomen: ‘Wiljakwemo semoz libas, in Aiwo Ginnungagap’. ‘Welkom zaden van het leven, in de oerruimte/eeuwigheid Ginnungagap.’ (noot: Ginnungagap is geen Oergermaans maar Oudnoors, er is geen bekende vertaling in het Oergermaans).
Het lied om de zweethut Stubo als huis van de voorouders te eren: ‘Stubo husa ertho for wator. Thankojan, thu bringath us fritho. Husa ano hailsa us thin ethmai. Thin gaistaz bringath liba, bringath gudo blotha’. ‘Stubo huis van aarde water en vuur. Danku, jij brengt ons leven. Huis van de voorouders, zuiver ons met uw adem. Uw geest brengt ons leven, brengt de zegening van de goden.’
Praktisch
Volgende ceremonie
Begeleiding: Maarten
Bijdrage
70 €. Hierin is inbegrepen: bijdrage voor begeleiding en brandhout, drinkwater, bijdrage voor de vuurman.
Meebrengen
- 2 grote handdoeken
- eventueel badjas en slippers
- indien je iets wil aanhouden in de hut is dat handdoek/lichte katoenen doek/ondergoed (best geen synthetische stoffen omdat die onaangenaam heet kunnen worden)
- eventueel sjamanistische drum of ratel
- krachtvoorwerp voor op het altaar
- een zelfgemaakte vegetarische schotel voor de potluck.
–> Inschrijven
Reactie van een deelneemster:
‘De zweethut gisteren was erg intens en bijzonder. Ik kan niet anders dan je nogmaals te bedanken. Heb het gevoel dat mijn hart schreeuwt dat er terug plaats is, dat er terug vrijheid is, dat het universum en ik het terug kunnen vullen…hoe banaal deze woorden misschien ook klinken …het is een intens mooi en vredig gevoel.
Ik voelde hoe ik op jouw vraag mijn hart kon opruimen en hoe ik een boel ballast in het vuur kon gooien, ik hoorde het sissend vernevelen en wist dat die nevel mijn hart niet opnieuw kon verzwaren. Nevel is nevel, en wat ik er terug van opnam zou nooit zwaar genoeg zijn om de vrijgekomen ruimte weer te vullen.
De derde ronde bracht me vuur, vernieuwend vuur…het deed me denken aan hoe een bosbrand ervoor kan zorgen dat het bos terug ademruimte krijgt, hoe het bos zich zo bevrijdt van parasieten en al wat overbodig is….de sterke bomen blijven staan, en er ontstaat een voedingsbodem voor nieuwe heilzame planten voor het bos, de variatie krijgt weer kans en het bos is een langer gezonder leven beschoren.
Dank je wel Maarten.
Deze ochtend werd ik wakker en toen ik me bewust werd van mijn lichaam, weende ik van ontroering … ontroering om die mooie nieuwe ruimte in me. Het voelt een beetje alsof er door die extra ruimte wat meer buiten in mij binnen zit. De vorige zweethut ging erg over mijzelf, terwijl ik deze zweethut ervaarde als een geheel dat in mij samenkwam. Ik herinner me niet dat ik ooit het universum zo rond en in mij voelde als gisteren, dank je wel.
Ik besef hoe het universum op ons inspeelt, hoe alle aanwezigen in en buiten de zweethut een rol spelen, wat ik zelf heb gedaan…en toch deze woorden van dankbaarheid voor jou. Je zegt het zelf… ‘je bent de facilitator’ en soms heeft een wezen net dat nodig om verder te geraken…je bent een goede facilitator Maarten.’ V.