Helende Plant Mei: Eik – Levensdrager, Duurzaam bouwen, Moed

In Mei bloeit Zomereik (Quercus robur), in Centraal- en West-Europa altijd al gekend als de Koning van het Woud. Geen boom huisvest zoveel levensvormen, geen hout draagt beter het dak dat ons beschermt. Hij spoort ons aan om consequent, traag maar gestaag ons Hart te volgen en dit om te zetten in duurzame daden.

In de oude tijden werd Eik gezien als vertegenwoordiger van de mannelijke oppergod, bv. de Germaanse Donar en later de Griekse Zeus. Over geen boom is zoveel geschreven in de Keltische literatuur, waarbij hij meestal werd aangehaald om associaties met kracht, moed, wijsheid en uithoudingsvermogen aan te halen. Rechtspraak vond plaats onder een Eik, de druïden beschouwden Hem als heilig en plaatsen waar oude Eiken groeiden, liefst nog in een cirkel, waren hun geliefkoosde plaatsen voor rituelen en magie.

Eén van de oude betekenissen van Eik is ‘deur‘, wat duidt op nieuwe kansen en de moed die ervoor nodig is om erdoor te gaan, alsook op het zien van beide kanten van een plaatje.

Eik trekt Bliksem aan, niet toevallig ook geassocieerd met Donar (Donder), en een Eik die reeds getroffen is door de Bliksem werd als uitzonderlijk heilig beschouwd. Aangezien de Bliksem nooit twee keer op dezelfde plaats insloeg, was hout van zo’n boom dan ook gegeerd als beschermende talisman, tegen Bliksem of ander ‘onheil’.

De heiligste en meest gegeerde Maretak groeide op Eik, moeilijk te vinden omdat de bast van Eik zo hard en ondoordringbaar is.

Eik is een traag groeiende boom: Hij begint pas vrucht te dragen als Hij ongeveer 20 jaar oud is, het kan 200 jaar duren voor Hij tot volle wasdom is gekomen, normaal (als Hij de kans krijgt) wordt hij 600 à 700 jaar, maar Hij kan tot 2000 jaar oud worden! Hij leert ons de les dat met geduld de meest duurzame en kwalitatieve resultaten bereikt worden.

Wat wij ons bijna niet kunnen voorstellen is dat Zijn wortels even diep in de Aarde reiken als Zijn takken hoog zijn. Zo kan Hij dieper liggende grondstoffen aanboren dan alle andere bomen én op plaatsen groeien waar anderen (behalve pioniersplanten) het niet redden. Op deze manier toont Hij ons Zijn ware kracht, ‘zo boven, zo beneden’ en het wezenlijke belang van een goede aarding.

Eik is een echte Levensdrager, ecologisch gezien van ongekende waarde. In de 16e eeuw was één derde (!) van Europa door enorme Eikenwouden bedekt, door kappen blijft hier bijna niets meer van over. Meer dan 400 soorten insecten zijn voor hun voedsel rechtstreeks afhankelijk van Eik! Galwespen, rupsen van nachtvlinders, houtetende insecten,… Dan zijn er nog de soorten insecten, vogels die van deze insecten leven. Zijn bladerkroon laat vrij veel licht door, wat weer veel ondergroei toelaat van kleinere bosplanten en struiken, die dan weer tesamen met Eik veel nest- en schuilgelegenheid aan vogels en andere dieren biedt. Daarbij komen nog de vele soorten schimmels en paddenstoelen die in en rond de Eik leven. En uiteraard zijn er de eikels, in de Herfst belangrijk voedsel voor Everzwijn, Eekhoorn, Gaai en Houtduif.

Hij speelt een hoofdrol in spontane bosontwikkeling, waar Hij vroeg verschijnt en heel lang blijft. Zo bouwt Hij aan een duurzame rijkdom aan leven. De mogelijkheden die Hij schept voor ander leven, creëren een veel grotere biodiversiteit dan in meer schaduwrijke bossen.

Qua uitstraling, met Zijn kronkelende takken en diepe hoekige kloven in de harde bast, heeft Eik niet het stijlvolle van de gladde, dansende Beuk, maar wel de woeste oerkracht van een krijger, die opkomt voor Al wat van Hem afhankelijk is.

Hoewel Hij in de druïdische traditie qua jaargetijde vooral gelinkt wordt met midzomer, dat net zoals de Eik het summum van levenskracht is, past Hij ook heel mooi in het jaargetijde van opbouw, de Lente, meer bepaald in het teken van de Stier, die ook tot een gegronde opbouw aanzet, het Leven rijkelijk rond zich wil verzamelen en een kans wil geven om groeivormen uit te proberen. In die zin is de Zuidoostkracht heel duidelijk aan het werk in Eik.

In het Ogham, het Keltische bomenalfabet, heeft Eik een plaats met als kernwoorden Moed en Doorzettingsvermogen.

De geneeskracht van Eik

Vooral de looistoffen in de jonge bast zijn hier van belang, soms in combinatie met het flavonoïde quercetine en saponinen. Eerstgenoemde hebben een samentrekkende werking op weefsels, wat de genezing – het toegroeien – bevordert van wonden, in- en uitwendige zweren (huid, maag, darm, mondslijmvlies, tandvlees, spataderzweren,…), huiduitslag en ontstekingen die hierbij kunnen voorkomen (hierbij helpen de flavonoïden).

Voorzichtigheid in het gebruik (kleine hoeveelheden per keer) is geboden wegens de grote concentratie aan looistoffen in eikenbast.

Zeer interessant is ook een aftreksel, in alcohol en glycerine, van de jonge, zich pas ontluikende bladknoppen: deze stimuleren de aanmaak van testosteron en werken activerend en versterkend. Goed als je je wat futloos voelt. Met wat geluk vind je nu, begin Mei, nog zo’n ontluikende Eik.

Wat kan je nog doen met Eik?

Zoals gezegd is het hout uitermate geschikt voor duurzaam dragend binnenschrijnwerk (balken), maar het meest heb je (en iedereen) aan Eik en Eik aan jou als je Hem laat staan; Hij biedt een krachtige bedding en Hemel-Aarde verbinding om rituelen onder uit te voeren: geeft een veel vlottere instroom van en connectie met zowel de Kosmische als de Aardekrachten. Eer Hem telkens vooraf met wat (smeulende) kruiden, een lied of een zoetigheidje.

Heel opladend is om gewoon een poosje met je rug tegen een Eik te gaan zitten of staan – of Hem te knuffelen – en contact te maken. Voel dan de energie maar doorstromen. Je kan ook vooraf een vraag stellen en tijdens het contact luisteren naar het antwoord. Hoe ouder de Eik, van des te Dieper het antwoord komt.

Ik wens je een duurzame, diepgaande verbinding met Eik!